Zmescience.com сайтында зерттелген тақырыптың негізінде Aikyn.kz электр энергиясына сұраныс күрт артқанда не болатынын талдайды.Егер барлық адам бір мезетте жарықты қосса, электр энергиясына сұраныс күрт артады. Бұл түсінікті жағдай. Электр желілеріне жүктеме артқан сайын электр станциялары жүйенің істен шығуын болдырмау үшін қуатты тез арада арттыруы қажет болады. Бірақ әртүрлі станциялар сұранысқа әрқалай жауап береді.
Көмір және атом станциялары – көп көлемде қуат өндіре алады, бірақ оларды тоқтап қалғаннан кейін қайта қосу үшін бірнеше сағат қажет. Олар жүктемеге баяу бейімделеді.
Табиғи газбен жұмыс істейтін станциялар – сұранысқа тез жауап бере алады. Сондықтан олар әдетте ең жоғары тұтыну кезеңдерінде қолданылады.
Жаңартылатын көздер – күн, жел, су – қоршаған ортаны аз ластайды, бірақ оларды бақылау қиын, өйткені жел мен күн әрдайым біркелкі емес.
Энергетикалық компаниялар сұраныстың өзгерісін теңестіру үшін қуатты аккумуляторларды пайдаланады. Бірақ қазіргі кезде бүкіл қаланы қамтамасыз ету үшін жеткілікті энергияны сақтау мүмкін емес. Кейбір су электр станциялары сұраныс төмен кезде суды жасанды қоймаларға айдап, қажет кезде турбиналар арқылы жіберіп электр өндіреді.
Бүкіл әлем бір уақытта жарықты жақса, тек энергия тұтыну ғана емес, жарық ластануы да күрт артады. Фото cnet.com сайтынан алынды. Авторлығы: NASA
Бүкіл әлемде жарық бірден сөніп қалмайды. Өйткені, біріншіден, бірыңғай ғаламдық электр желісі жоқ. Көптеген елдердің өзінің ұлттық немесе аймақтық желілері бар. Қатар орналасқан желілер кейде біріктірілгенімен, олар апат жағдайында тез ажыратылады.
Екіншіден, соңғы 20 жылда жарықдиодты шамдар (LED) ескі шамдардың орнын басты. Олар әлдеқайда аз қуат тұтынып, сол мөлшерде жарық береді. LED шамдары қызбайтын, жарықты жақсы беретін жартылай өткізгіш құрылғылар.
АҚШ Энергетика министрлігінің мәліметінше, LED шамдары орташа үй шаруашылығына жылына шамамен 225 доллар үнемдеуге көмектеседі. 2020 жылға қарай АҚШ-тағы үйлердің жартысына жуығы жарықтандыру үшін LED шамдарын пайдаланған.
Егер бүкіл әлем бір уақытта жарықты жақса, тек энергия тұтыну ғана емес, жарық ластануы да күрт артар еді. Жарық ластануы – қала үстінде түнде пайда болатын жасанды жарықтың тұманы. Ол атмосферадағы шаң мен түтін бөлшектеріне шағылып, аспанды бозартып, жұлдыздарды көрсетпей тастайды.
Жарық ластануы адам денсаулығына кері әсер етіп, ұйқы-ояу биоритмін бұзады. Сонымен қатар, жәндіктер, құстар, теңіз тасбақалары сияқты жануарларды адастырады.
Бұдан мынадай қорытынды шығаруға болады. Егер бүкіл әлем бір мезгілде жарықты жақса, энергия жүйелері ішінара төтеп беруі мүмкін, бірақ аспан тым жарық болып, жұлдыздарды көрмей қалар едік.
Сараптама, зерттеу мақала, күнделікті өзекті ақпаратты «Айқынның» TELEGRAM арнасынан табасыз.
